بررسی فرآیند مراقبت های پیش از بارداری بر مبنای الگوی دونابدین در مراکز بهداشتی درمانی مشهد

مقدمه: با ارزیابی کیفیت و چگونگی ارائه مراقبت ها، می توان ضمن تعیین وضعیت موجود، از میزان تأثیر اقدامات انجام شده در راستای ارتقاء کیفیت مراقبت ها آگاه شد. مدل دونابدین، یک الگوی مناسب ارزیابی مراقبت در عرصه خدمات بهداشتی می باشد. بر اساس این الگو، فرآیند مراقبت، بخش مهمی از مراقبت است که روند بین ارائه و دریافت خدمت را از بُعد تکنیکی و تعامل بین فردی مورد ارزیابی قرار می دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین وضعیت ارائه مراقبت های قبل از بارداری بر اساس الگوی دونابدین انجام شد. روش‌کار: این مطالعه توصیفی در سال 1391 بر روی 320 زن که جهت دریافت مراقبت های قبل از بارداری به مراکز بهداشتی درمانی شهر مشهد مراجعه کرده بودند، انجام شد. افراد به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه مشخصات ارائه دهندگان مراقبت، مشخصات واحدهای پژوهش و چک لیست ارزیابی مشاهده فرآیند مراقبت بود که به دو بخش عملکرد تکنیکی و تعامل بین فردی تقسیم شده بود. داده ها پس از گردآوری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمون های کراسکال والیس و کای اسکوئر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: میانگین نمره کلی بعد فرآیند مراقبت 70/8±92/47 بود. در تفکیک فرآیند مراقبت به دو بخش عملکرد تکنیکی و تعامل بین فردی، نتایج نشان داد که میانگین نمره بخش عملکرد تکنیکی 71/4 ±52/23 و میانگین نمرات بخش تعامل بین فردی 02/5 ±76/22 بود. نتایج مطالعه در بررسی میزان تطابق مراقبت ها با سطح مطلوب نشان داد که وضعیت ارائه فرآیند مراقبت ها در 7/93 درصد موارد، متوسط بود. نتیجه‌گیری: با توجه به سطح کیفیت مراقبت ها در حال حاضر، افزایش تعداد مراقبین بهداشتی به نسبت جمعیت تحت پوشش مراکز بهداشتی درمانی، حساس سازی عمومی در زمینه مراقبت های قبل از بارداری و اطلاع رسانی بیشتر احساس می شود.